Edebiyat?m?zda ?simler Sözlü?ü

Behçet Necatigilin derledi?i ve ölümünden sonra Varl?k Yay?nlar? taraf?ndan periyodik olarak güncellenen bu temel eser, ba?lang?c?ndan bugüne edebiyat tarihimizde ünlü ki?ilerin ve henüz edebiyat tarihine geçmemi?, belli ba?l? günümüz ?air ve yazarlar?n?n hayat ve eserleri üzerine faydal? bilgileri alfabetik s?rayla vererek, özellikle edebiyat ö?rencileri ve merakl?lar? için bir ba?vuru kayna?? ve lise düzeyindeki okullarda yard?mc? kitap olma özelli?i ta??yor. Yazar Hakk?nda; Behçet Necatigil, (d. 16 Nisan 1916, ?stanbul - ö. 13 Aral?k 1979, ?stanbul) Behçet Necatigil, 16 Nisan 1916da ?stanbulda do?du. Kastamonulu Babas? Necati Efendi, annesi Bedriye Han?m’d?r. Hasta olan annesi, ?air henüz iki ya??ndayken vefat etti. 1936da Kabata? Erkek Lisesinin edebiyat bölümünden birincilikle mezun oldu.?stanbul Yüksek Ö?retmen okulu ve edebiyat bölümünden mezun oldu. Karsta, Zonguldakta, Kabata? Erkek Lisesinde ve ?stanbul E?itim Fakültesinde edebiyat ö?retmenli?i yapt?. Kabata? Erkek Lisesinde Demir Özlü, Hilmi Yavuz gibi yazar ve ?airlerin ö?retmeni oldu. ?lk ?iiri, lise ö?rencisi oldu?u y?llarda Varl?k Dergisinde ç?kt?. O tarihten ölümüne kadar hep eserler verdi. ?iirlerinde evler, aile, çevre, a?k, bunal?m, hastal?k, yaln?zl?k ve ölüm temalar?n? i?ledi. Eski ve yeni kelimeleri ustaca ?iirine yerle?tirdi. Sa?lam ve tutarl? bir ?iir dünyas? oldu. ?iir kitaplar? d???nda, düz yaz?lar?n? toplad??? Bile/Yazd? adl? eseri de bulunmaktad?r. Almancadan çeviriler yapan Necatigil, radyo oyunlar? da yazm??t?r. Bu alandaki çal??malar?n?; Y?ld?zlara Bakmak (1965), Gece Alevi (1967), Üç Turunçlar (1970), Pencere (1975) kitaplar?nda toplad?. Ailesi ölümünden sonra, Necatigil ?iir Ödülünü her y?l verilmek üzere olu?turdu. Ayr?ca Kabata? Erkek Lisesi 3 Fen-F s?n?f?na Behçet Necatigil Dersli?i ad? verildi. Behçet Necatigil, 16 Nisan 1916da ?stanbulda do?du. Kastamonulu Babas? Necati Efendi, annesi Bedriye Han?m’d?r. Hasta olan annesi, ?air henüz iki ya??ndayken vefat etti. Babas?n?n i?leri nedeniyle ?stanbul’dan babas?n?n memleketi Kastamonu’ya dönü? ya?and?. Orada hastaland? ?air ve yeniden ?stanbul’a döndüler. 1931 y?l?nda Kabata? Lisesi’ne orta ikinci s?n?ftan ba?lad? ve 1936da okulun edebiyat bölümünden birincilikle mezun oldu. ?stanbul Yüksek Ö?retmen Okulu’nu 1940 y?l?nda bitirdi. Kars Lisesi’nde ba?lad??? edebiyat ö?retmenli?ini, ?stanbul E?itim Enstitüsü’nde 1972 de emekli olarak sona erdirdi. 13 Aral?k 1979 tarihinde ölüm kap?s?n? çalana kadar emeklilik günlerini evinde edebiyatla yo?unla?arak, çal??arak geçirdi. Ölümle dalga geçmesini de bilmi?ti ?air: "Uzayaca?a benzer, Tutu?tu?umuz lades. ??i gücü b?rak?p Mezarl??a naz?r Bir eve ta??nd?m Ölüm, sen beni aldatamazs?n, Akl?mda!" ?lk ?iiri 1935 y?l?nda Varl?k Dergisi’nde ç?kt?. Kastamonu’da edebiyat ö?retmeni 1930 y?l?nda Necatigil’in okul defterine ?u notu dü?mü?tü: "Yar?n?n iyi bir kalemine sahipsin. Bo? durma, oku!" O çocuk ileride "her a?ktan geriye kaç ?iir kal?r, ona bakal?m!" diyerek a?k? ?iirle sorgulayacak güçte bir ?air olacakt?r. Yaz?n dünyas?nda çok çe?itli eserler verdi. ?iir ba?ta olmak üzere, tiyatro oyunlar?, radyo tiyatrolar? yazd?. “Edebiyat?m?zda ?simler Sözlü?ü” (1960) ve 220 Türk yazar?ndan 750 roman, hikâye kitab? ve oyunun konu özetlerini veren “Edebiyat?m?zda Eserler Sözlü?ü” (1979) gibi edebi bilim dünyas?na eserler kazand?rd?. Çeviri çal??malar?n? Almanca dilinden gerçekle?tirdi. Birçok ödül ald?; birçok kitab? yay?mland?. Be?ikta? Camgöz Soka??ndaki 22 numaral? ah?ap evde ya?ad? önce ailesiyle. Camgöz Soka??n?n ad? art?k "Behçet Necatigil Soka??"d?r. 1964 y?l?nda yine Be?ikta?ta, Nüzhetiye Caddesi üzerindeki Deniz Apartman?n?n bir dairesini sat?n alarak oraya ta??nd?lar. Necatigil, ölümüne dek bu apartman?n 23 numaral? dairesinde ya?ad?. Bir yaz?da kullanmak üzere ajandama bir not alm???m: “Yazar önce odas?ndan ç?kar, sonra evinden, sonra ?ehrinden, sonra ülkesinden; yazarken olgunla??r, yo?unla??r, esrir, yetkinle?ir. Önce ülkesine döner, sonra ?ehrine sonra evine, sonra odas?na.” Bu söylem sanki Behçet Necatigil’i anlat?yor. Evine, odas?na dünyay?, evreni s??d?ran bir ?airdir o. Ö?rencilik ve ö?retmenlik y?llar? yani ya?am? eviyle okul aras?nda geçti. Çok s?n?rl? say?da dostu olan Behçet Necatigil’in odas? Hilmi Yavuz’un deyi?iyle dünyadan büyüktür. Yal?n ve dingin bir ya?am?n içinde dü?ünsel ve dilsel f?rt?nalar vard?r. Necatigil kalabal?klara kar??mayan özgün ya?am?yla varolu? felsefesinin biricik yarat?c? insan tan?mlamas?na çok uygun bir ya?am sürdü. ?iire felsefeyi yedirdi ve felsefeyi ?iirle a?abildi. Oryantalizmin tuzaklar?na kap?lmadan Do?u ve Bat? kültürünü ustal?kla harmanlad?. Biz de gittik, önemli mi? Bizim de ?iirlerimiz – Çevrildi. Bat? dillerine. Bir bat?l? geçti?im çizgilerden – Geçmedikçe – Ne kadar anlar beni – Sirklerde zebra. E?lencelik arar gibi – Okuyacaksa beni – Kals?n istemem ondan gelecek – Hay?r. Ben kendi yurtta?lar?ma - Anlatam?yorsam derdimi – Kals?n - Kals?n daha iyi!" ?air bir sözcü?e, bir söyleme, bir dizeye birden fazla anlam yükleyerek ilk bak??ta basit gibi duran ?iirlerin sihirbaz?d?r. O basit gibi duran ?iirleri okumak çok keyif verir, derinine inmek için okuyucudan çaba ister ?iir;neredeyse bir Behçet Necatigil mihmandar?na gereksinimi vard?r okuyucunun. Onun ?iirinde anlam tek de?ildir. Yine ö?rencileri olan Rü?tü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslunun hayat?n? anlatan Kelebe?in Rüyas? adl? filmde hayat?ndan bir kesit canland?r?ld?.